آشنایی با اضطراب جدایی
بیشتر والدین درد و رنج را در رها کردن فرزند گریان خود را با پرستار کودک، در مهدکودک یا حتی نزد یکی از اعضای خانواده که مدتی است ندیدهاند، میدانند.
طبق نظر آکادمی اطفال آمریکا اضطراب جدایی یک نقطهی عطف رشدی استاندارد بین 6 تا 18 ماهگی در انسان است که یک مرحلهی طبیعی از رشد کودک بوده و معمولا خودبهخود از آن عبور میکند.
اگر شما هم با این نگرانی مواجه شدهاید که کودک دلبندتان مدام به شما چسبیده است و از شما جدا نمیشود، تا انتهای مقاله از دانشنامه رفتار همراه ما باشید تا با علت، علائم، و روش تشخیص این اختلال آشنا شویم.
در این مقاله میخوانید:
- تعریف مفهومی اضطراب جدایی
- تشخیص اضطراب جدایی
- علت بروز اختلال اضطراب جدایی
- درمان اختلال اضطراب جدایی
خواندن مقاله اضطراب اجتماعی چیست؟ اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار میدهد
تعریف مفهومی اضطراب جدایی
انجمن روانشناسی آمریکا اختلال اضطراب جدایی را به عنوان یک اختلال اضطرابی تعریف میکند که معمولاً در دوران کودکی یا نوجوانی رخ میدهد. نوعی نگرانی و هراس که فرد در آن تجربهای از استرس، مضطرب شدن و ناراحتی شدید را در مورد دوری از یک یا کل اعضا خانواده یا فرد مهم زندگی خود دارد. این اضطراب معمولا با دورماندن از این فرد یا افراد روی میدهد. البته باید به این نکته اشاره کرد که این همان اضطراب جدایی نیست که اکثر نوزادان و کودکان نوپا تجربه میکنند.
علی رغم اینکه اختلال اضطراب جدایی ممکن است شبیه به اضطراب جدایی کودکان به نظر برسد، اما اضطراب جدایی هنجار که در طی رشد اتفاق میافتد، متفاوت است. به این دلیل که حالت اختلالی آن خارج از دوره زمانی مورد انتظار در رشد فرد اتفاق میافتد و طبیعتاً بیش از حد و به صورت مداوم است.
خوب است بدانید که اضطراب جدایی اگر در دوران کودکی جدی گرفته نشود، میتواند زمینهساز بروز اختلالات عمیق در بزرگسالی شود. پس برای داشتن بهترین برخورد با کودک خود با یک روانشناس خوب در تهران در ارتباط باشید.
اختلال اضطراب جدایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
افزایش اضطراب صرفاً به دلیل پیشبینی احتمال جدایی
ترسها و نگرانیهای مداوم پیرامون چیزهای وحشتناک فرضی که ممکن است در صورت وقوع آنها، جدایی رخ دهد
ترسها و نگرانی ای مداوم در مورد انواع رویدادهایی که ممکن است منجر به جدایی شود
امتناع از رفتن به مدرسه
نخوابیدن در بیرون از فضای خانه و یا در صورت نبودن فردی که به او دلبستگی وجود دارد.
کابوس دیدن
علائم فیزیکی مانند سردرد، حالت تهوع یا استفراغ
راهنمای تشخیصی و آماری کنونی اختلالات روانی، (DSM-5)، بیان میکند درحالی که این اختلال بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده میشود، بزرگسالان هم میتوانند این اختلال را تجربه کنند.
در واقع، تحقیقات انجام شده در سال 2008 نشان میدهد که تقریباً 4.1 درصد از کودکان با اختلال اضطراب جدایی روبرو میشوند و 36.1 درصد از آنها در صورت عدم درمان، تا بزرگسالی به زندگی با این بیماری ادامه میدهند
همچنین بر اساس مطالعه ای که در سال 2010 انجام شد، تنها در دهه گذشته یا بیشتر، اختلال اضطراب جدایی در بزرگسالان نیز شناسایی شدهاست. و حتی هنوز، تنها زمانی تشخیص داده می شود که علائم نتوانند معیارهای سایر اختلالات هراس و اضطراب را برآورده کنند. همچنین معتقدند که احتمال تداوم اضطراب جدایی از دوران کودکی تا بزرگسالی بیشتر است. این بدان معناست که بیشتر بزرگسالان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی احتمالاً در بیشتر عمر خود با این بیماری زندگی کردهاند. برای دریافت اطلاعات تکمیلی و گرفتن مشاورههای استاندارد در این زمینه، با مجموعهی «رفتار» در ارتباط باشید.
در بیشتر موارد، اختلال اضطراب جدایی دوران کودکی و اختلال اضطراب جدایی بزرگسالان، به جز چند استثنای جزئی، بسیار مشابه به نظر میرسند. به صورت که افراد بزرگسال در تشخیص و بیان اضطراب خود، بهتر از کودکان و نوجوانان عمل میکنند و علائم خود را به صورت ظاهری نشان نمیدهند.
شیوههای مختلفی برای شروع اضطراب در این افراد وجود دارد. از جمله:
از دست دادن شخصی که به او دلبستگی دارند در اثر بیماری، جراحت یا مرگ( اختلال استرس پس از سانحه)
تجربه رویدادهای غیرمنتظرهای که ممکن است منجر به جدایی از فرد دلبسته شود
دور بودن از خانه
تنها بودن
ناتوانی در خوابیدن بدون حضور شخصی که به او دلبستگی دارند و داشتن کابوسهای جدا شدن از او
تشخیص اضطراب جدایی
در حالی که بسیاری از کودکان ممکن است تحت شرایطی این علائم را از خود نشان بدهند، تشخیص این بیماری منوط به موارد زیر است:
- به صورت مداوم اتفاق بیافتد
- بیش از حد باشد به طوری که عملکرد اجتماعی یا تحصیلی را مختل کند
- از نظر رشدی متناسب نباشد
در کودکان، این علائم باید حداقل 4 هفته طول بکشد، در حالی که جدول زمانی برای بزرگسالان 6 ماه یا بیشتر است.
اگر احساس میکنید که این علائم در فرزند دلبندتان و یا یکی از نزدیکانتان وجود دارد، تیم «رفتار» با داشتن روانشناسان حاذق در کنار شما است تا از طریق مشاوره و ارائهی خدمات روانشناسی، از دغدغههای شما بکاهد.
یکی دیگر از راههای تشخیص این اختلال، ابتدا رد کردن سایر شرایط بالقوه سلامت روان از جمله نبود این اختلالها است اختلال طیف اوتیسم، اختلالات روانپریشی، آگورافوبیا( که در اختلال اضطراب اجتماعی به آن اشاره شده) و اختلال اضطراب فراگیر.
اگر علائم با معیارهای تشخیصی مطابقت داشته باشند و یک متخصص پزشکی یا روانی آموزش دیده که در مجموعهی رفتار بر این ویژگی تأکید شده است، سایر شرایط سلامت روان را رد کرده باشد، میتوانند اختلال اضطراب جدایی را تشخیص دهند.
خواندن مقاله افسردگی در کودکان و نوجوانان چه علائمی دارد؟ اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار میدهد
علت بروز اختلال
هیچ دلیل شناخته شدهای برای بوجود آمدن اختلال اضطراب جدایی وجود ندارد، اما به نظر می رسد عوامل متعددی خطر ابتلا به این اختلال را در کودک افزایش میدهند.
تحقیقات انجام شده در سال 2009، وجود مؤلفههای ژنتیکی را یکی از عوامل مؤثر در بروز این اختلال معرفی کردهاست.
به عبارت دیگر، برخی از افراد ممکن است مستعد سطوح بالاتری از اضطراب و ترس پیرامون جدایی از شخصیتهای اصلی زندگیشان باشند. اگر کودکی سابقه خانوادگی اضطراب یا افسردگی داشته باشد، ممکن است در معرض خطر بیشتری باشد.
با این حال، تحقیقات انجام شده در سال 2008 به این نتیجه رسیدند که اختلال اضطراب جدایی بیش از بسیاری دیگر از اختلالات اضطرابی دوران کودکی تحت تأثیر عوامل محیطی نیز میباشد.
برخی از این عوامل محیطی عبارتند از:
- سطح پایین گرمی والدین
- رفتارهای حمایتی بیش از حد والدین
- مداخله والدین در تنظیم عاطفی و رفتار
- نبود یا مرگ یک شخصیتی که به او دلبستگی دارد
- خشونت خانگی در خانه
- طلاق والدین
برای بزرگسالان، خطر اصلی، داشتن اختلال اضطراب جدایی درمان نشده در دوران کودکی است.
همچنین تصور میشود که رویدادهای آسیبزا یا استرسزای زندگی خطر ابتلا به اختلال اضطراب جدایی را در کودکان افزایش میدهند که میتواند این موارد را در بر بگیرد:
درمان اضطراب جدایی
اکثر متخصصان بهداشت روان زمانی را صرف صحبت با کودک در مورد آنچه که در کودکِ خود دیدهاند میکنند. سپس، آنها در مورد چگونگی تجربه اضطراب خود با کودک صحبت خواهند کرد. ممکن است برای تشخیص فقط یک جلسه نیاز باشد- اما این زمانی است که کار واقعی شروع میشود.
همانطور که گفته شد، عامل خطر اصلی برای اختلال اضطراب جدایی بزرگسالان، اختلال اضطراب جدایی درمان نشده در دوران کودکی است و این یک دلیل موثق برای متعهد شدن به درمان فرزندتان است.
خبر خوب این است که چندین گزینه درمانی در دسترس است. REBT، که یک رفتار درمانی عقلانی-هیجانی هم به آن گفته میشود، با هدف قرار دادن افکار و شناختهای تثبیت شده در فرد و تغییر آنها، احساسات و هیجاناتی که باعث بروز رفتار میشوند را بهبود ببخشد. این روش درمانی اعتقاد دارد که رفتار، خودِ فکر است. پس میتوان با اصلاح افکار قالبی و توسعه دادن تفکر منطقی، نحوهی بروز هیجانات و رفتار عاطفی سالم را بهبود داد و با تغییر باورهای عمیق و ناکارآمد، هیجان و در پی آن رفتار را تغییر داد.
برای کودکان و بزرگسالانی که با اختلال اضطراب جدایی زندگی میکنند، این درمان ممکن است شامل صحبت در مورد ترسهایی باشد که تجربه میکنند و بررسی اینکه چقدر ممکن است این ترسها واقعی باشند.
اختلال اضطراب جدایی در کودکان و بزرگسالان میتواند کیفیت زندگی آنها را تحتالشعاع قرار دهد. علی رغم اینکه گاهیاوقات، تشخیص این بیماری دشوار به نظر میرسد، اما خوشبختانه راههای درمان مؤثری برای آن وجود دارد. اگر احساس میکنید فرزندتان بعد از 5 سالگی همچنان اضطراب جدایی از مادر یا نزدیکان وابستهی خود را دارد یا خودتان احساس نگرانی مداوم از دست دادن عزیزانتان را دارید، حتما با دکتر روانشناس خوب در تهران مشورت کنید.
دخترم کلاس اول دبستان به هیچ وجه مدرسه نمیرفت و همیشه اینقدر گریه میکرد مجبور میشدیم نبریمش مدرسه به پیشنهاد یکی از معلمان مدرسه پیش خانم دکتر آتشی اومدیم و با راه حل های ایشون تونستیم این بحران رو رد کنیم ممنونیم از خانم دکتر عزیز
خانم دکتر آتشی بینظیر حرفه ایی خوش برخورد
دخترم مشکل اضطراب شدید داشت. با کمک مشاوره خانم دکتر سفیدگری بهتر شد و اعتماد به نفسش بیشتر شد. خیلی مهربان هستند. خوش برخورد و خوشرو👏👏🌺🌺
برای کنترل خشم فرزندم به مرکز رفتار مراجعه کردم. و به پیشنهاد منشی مرکز با خانم دکتر آتشی جلسه درمان گرفتم ایشون خیلی خوب بودند و بسیار در ارتباط گیری با پسرم حرفه ایی بودند
من برای دخترم از خانم دکتر سفیدگری مشاوره گرفتم، با ارتباط موثری که باهاش برقرار کردند تونستن خیلی بهش کمک کنن و مسئله ای که پیش اومده بود رو حل کنند
سلام.چندماهی دخترم باخانم دکتر آتشی مشاوره دارندخیلی راضی وخداروشکرحال خوبی داره.خیلی ازشون ممنونم بسیاردلسوزوخوش برخورد🌹🌹
خانم دکتر آتشی واقعاااااا شخص کاربلد و منصفی هستند. بعد چند جلسه واقعا تغییر رو تو حال فرزندم احساس میکنم. مراجعه کنندگان برای ایشون اولویت دارن و ایشون منافع مراجعه کنندگاشون رو در اولویت قرار میدن. با متد ایشون پسرم بالاخره بعد سال ها تونست از مشکلات رهایی پیدا کنه:) ممنون از ایشون
زمانی که من مهاجرت کرده بودم و استرسهای غربت و تنهایی خیلی آشفتهام کرده بود، با آرامشی که از جلسات آنلاین سرکار خانم دکتر ترک زبان گرفتم، توانستم مجددا توان و تمرکزم رو پیدا کنم و با شرایط جدیدم سازگار بشوم. روانشناس درجه یک، ممنونم ازتون و خدا خیرتون بدهد🌹🌹🙏🏻🙏🏻
سلام خواستم تشكر كنم از خانم آتشی عزيز پسرم مشكل اضطراب داشت. شب ها به زور مي خوابيد الان راحت تنها خودش مي خوابه من واقعاً از دکتر آتشی متشکرم و به بقیه هم حتما توصیه می کنم.
دختر من یه مدت تو اتاقش نمیخوابید و چندین روانشناس کودک مراجعه کردم اما جواب نگرفتم ،با کمک خانم دکتر آتشی تو جلسه سوم دخترم رفت تو اتاقش خوابید و واقعا روحیه ش عوض شده و حتما جلاست رو ادامه میدم بی نهایت ازتون سپاسگزارم و قطعا انتخابم هستین و به همه دوستام معرفیتون میکنم😍 🌹🌹
خانم دکتر آتشی حتی در کمترین تعداد جلسات بهترین توصیه وراه حلها رو گفتن وکارایی فراوانی داشت ممنون از خانم دکتر عزیز
بسیار عالی هستند خانم دکتر آتشی برای تربیت کودک میتونید از ایشون مشورت بگیرید
پسرم برای مدرسه رفتن خیلی مشکل داشت و اذیتمون میکرد به پیشنهاد یکی از اقوام به کلینک روانشناسی رفتار برای جلسات مشاوره رفتیم خداروشکر الان مشکلمون حل شده
خانم دکتر آتشی در مورد اضطراب جدایی پسر سه سالمون کمکمون کردن و با وجود اینکه خارج از کشور بودم اما قدم به قدم در کنارم بودند و اموزش ها و مداخلاتشون خیلی کمکم کرد و الان پسرم خیلی مهدشو دوست داره،