ترک عادات مضر
ترک عادات مضر - REBT
این مقاله برای کسانی نوشته شده است که به طور جدی در فکر قطع وابستگی به الکل، مواد، دارو، هله‌هوله، سیگار، موبایل، شکلات و هزاران چیز دیگر هستند. همچنین این مقاله برای کسانی است که برای کنار آمدن با گرفتاری‌ها و آزردگی‌ها به این مواد پناه می‌برند.
انسان‌ها به مواد اعتیادآوری که دارو، الکل، نیکوتین، قرص خواب‌آور، آرامبخش و حتی هله‌هوله و شکلات، رایج‌ترین‌شان هستند، وابسته می‌شوند. اولین گام برای کنار گذاشتن این مواد آن است که ببینید اگر با ناملایمات زندگی، بدون پناه بردن به آرامبخش حاصل از موادی مثل نیکوتین و الکل کنار بیایید، چه چیزی عایدتان می‌شود.
در این مقاله می‌خوانید:
با غلبه به اعتیاد به چه چیزی می‌رسید
اگرچه خودتان تا حدودی می‌دانید بهتر است این مواد را مصرف نکنید، ولی مصرف آنها را کنار نمی‌گذارید چون روی از دست دادن لذتی که با کنار گذاشتن آنها از دست می‌دهید، تمرکز می‌کنید. همچنین همزمان، روی مشکلات، ناراحتی و استرس ترک این عمل لذتبخش هم تمرکز دارید.
معتادان با گفتن این جملات که “گذشتن از این همه لذت از مصرف خیلی سخت است”، “تغییر کردن، کار بسیارسخت و عذاب‌آوری است”، “با این کار، آرامش از زندگی من می‌رود و نمی‌توانم مصرف نکنم” از ترک کردن طفره می‌روند. تحقیقات نشان می‌دهد برای ترک باید یاد بگیرید روی فواید آن تمرکز کنید و در این فکر نباشید که چه چیزی را از دست می‌دهید. به این فکر کنید که اعتیاد شما باعث شده به مرحله بعد زندگی خود نروید. هرچه روی فواید ترک، بیشتر تمرکز کنید، احتمال موفقیت شما بیشتر می‌شود.
از اینکه در ترک کردن شکست بخورید، نترسید
کار مهمی که آدم‌های موفق انجام می‌دهند این است که از شکست‌ها و فقدان‌ها درس می‌گیرند. در اینجا بحث داشتن فلان نوع “شخصیت” یا فلان “مزیت” نیست بلکه بحث آموختن روش‌هایی است که کمک می‌کنند از فقدان‌ها، اشتباهات و شکست‌ها درس بگیرید. برخی ممکن است بگویند انسان نمی‌تواند برای انجام کار دشواری مثل غلبه بر اعتیاد مهارت و روش یاد بگیرد. بسیاری هم به اشتباه درگیر تعمیم افراطی می‌شوند؛ آنها به خودشان برچسب “ضعیف” می‌زنند و فراموش می‌کنند در بسیاری از موارد، در برخورد با گرفتاری‌ها “قوی” بوده‌اند واقعیت این است که با غلبه بر اعتیاد می‌توانید زندگی بهتری برای خود رقم بزنید و این زندگی بهتر را حفظ کنید.
علاوه بر تمرکز بر فواید تغییر و ترک اعتیادتان؛ دومین نکته مهم این است که درک کنید مهم‌ترین متغیر در ترک موفقیت‌آمیز، سعی کردن، سعی کردن، سعی کردن و سعی کردن است نه اینکه بفهمید کدام ترکیب فعالیت‌ها روش‌ها و شیوه‌های کنارآمدن می‌تواند شمارا به هدف‌تان برساند.
وقتی در ترک کردن مشکل پیدا می‌کنید، درگیر تعمیم افراطی نشوید و از برچسب ” شکست‌خورده” یا “کم‌بیار” استفاده نکنید. در عوض بگویید آدم جایزالخطایی هستید که مثل بقیه آدم‌ها از تجربه‌ها و اشتباهاتش درس می‌گیرد. به خودتان بگویید اگرچه ترک کردم و اعتیاد را از سر گرفتم ولی ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است.
هدف‌تان را مشخص کنید: مصرف نکردن یا مصرف کنترل شده
چرا بهتر است هدف‌تان مصرف نکردن دارو یا مشروب باشد نه مصرف کنترل‌شده آنها؟ بسیاری از کسانی که برای مثال می‌دانند مصرف الکل و نیکوتین برای آنها مشکلاتی ایجاد کرده، از قطع کامل مصرف این مواد امتناع می‌ورزند. شاید نظرشان این است که لازم نیست مصرف را به طور کامل قطع کنند یا ترک کامل، خیلی سخت و غیرممکن است. برخی هم به این دلیل ترک مصرف‌شان را به‌طور کامل قطع نمی‌کنند که متوجه نیستند که اگر ترک کنند، زندگی آنها از هر جهت بهتر می‌شود. اگر در این مقطع از زندگی متقاعد نشده‌اید که قطع مصرف، بهترین هدف است و نمی‌خواهید برای این هدف تلاش کنید، به روش‌های خودیاری، خودآگاهی ، فلسفه و فعالیت‌های رفتاردرمانی‌عقلانی‌هیجانی رو آورید. بهتر است با خودتان صادق باشید و در راه رسیدن به هدف‌تان تلاش کنید. توصیه می‌کنیم مشکل خود را از زاویه سود و زیان تحلیل کنید. واقع‌بین باشید و خویشتن‌داری خود را افزایش دهید.
اعتیاد برای شما چه کار می‌کند
هدف ما این است که ببینید برای مثال با مصرف الکل یا افراط در شکلات خوردن، سعی می‌کنید استرس، غم و غصه و احساسات ناخوشایند خویش در برابر مشکلات را اداره کنید. در بسیاری از موارد هدف از اعتیاد فرار از احساسات ناخوشایند است. آدم‌ها ذاتا دنبال احساس راحتی دائمی هستند. در نتیجه برای از بین بردن اضطراب ، افسردگی ، شرم، احساس گناه، درد و سایر احساسات ناخوشایندشان البته به طور موقت به نیکوتین، داروهایی که جنبه پزشکی دارند ولی مورد سواستفاده قرار می‌گیرند، کافئین و حتی غذا پناه می‌برند.
برای غلبه بر اعتیاد باید بفهمید مصرف قرص و الکل و این قبیل مواد، در واقع روش سریع و منفعلانه‌ای برای از بین بردن هیجانات ناخوشایند هستند که جزیی از زندگی محسوب می‌شوند. داروها، الکل، نیکوتین و مواد دیگر به سرعت و بدون زحمت، هیجانات منفی راکه مزاحم شادی و رضایت شما از زندگی هستند کم می‌کنند.
هیجانات ناخوشایند در اعتیاد
برای برخی از افراد می‌تواند آسان باشد که فکر کنند، افزایش اولیه بهره‌وری (فردی و تیمی) در مقابله با تعلل‌ورزی‌شان، پایان نگرش “من فردا انجامش خواهم داد” است. درحالی‌که آنها می‌توانند به راحتی پس از چندین روز تلاش‌های خود را از بین برده و سپس به دنبال بهانه‌های آشنا خود، دوباره تعلل کنند. اگر شما هم پایداری در حفظ تعهد به برنامه‌هایتان را ندارید، در اینجا نیز از طریق زیرسوال بردن، می‌توانید دوباره انرژی خود را بر روی اهداف کوتاه مدت خود متمرکز کنید و کارهایتان را طبق برنامه‌ریزی انجام دهید.
مردم هیجانات منفی ناخوشایندی مثل عصبانیت، افسردگی، شرم، احساس گناه و اضطراب را پیامد اجتناب‌ناپذیر رویدادهای ناخوشایند می‌دانند. برای مثال فرض کنیم مطلع می‌شوید بخاطر تعدیل نیرو، بیکار شده‌اید. این رویداد فعال‌کننده واقعی با احساس افسردگی، شرم، عصبانیت و اضطراب گره می‌خورد. یک آدم عادی می‌گوید بیکار شدن “باعث” افسردگی، شرم، عصبانیت، و اضطراب شما شده است. کسی که اعتیاد دارد در چنین وضعیتی خواهد گفت سیگار و الکل، من را آرام می‌کند. به همین دلیل سیگار می‌کشد و الکل می‌خورد.
اما راه دیگری هم برای کنار آمدن با احساس ناخوشایندی مثل افسردگی، عصبانیت، ترس از شکست مرتبط با رویداد فعال‌کننده واقعی بیکار شدن وجود دارد. بجای آنکه این هیجانات شدید را معلول رویداد ناخوشایند بیکار شدن بدانید، باورهایتان را در ایجاد این احساسات دخیل بدانید. بر اساس مبانی رفتادرمانی‌عقلانی‌هیجانی، باورهای شما راجع به اتفاقات ناگوار و ناخوشایند واکنش‌های هیجانی شما را کنترل می‌کنند. این باورها معلول رویدادها نیستند. پی بردن به این نکته و قبول آن خیلی مهم است چون در کم کردن احساسات ناخوشایند شدیدی که شما را به مصرف آرامبخش یا دارو برای ایجاد مجدد را حتی ترغیب می‌کنند، کمک خواهد کرد.
توصیه رفتاردرمانی‌عقلانی‌هیجانی
تاکید REBT بر این است که تا حد زیادی طرز فکر شما احساس و رفتارتان را تعیین می‌کند. فهمیدن این حرف، سخت نیست ولی عمل کردن به آن خیلی سخت است. بجای اینکه بگویید “یاد گرفتن این طرز فکر که برای کم کردن احساسات ناخوشایندم مجبور نیستم الکل، دارو یا سیگار مصرف کنم، خیلی سخت است” و با آن خودتان را افسرده کنید طرز فکرتان را تغییر دهید. اگرچه عوض کردن طرز فکر دشوار است ولی دلیلی ندارد فکر کنید توان آن را ندارید. هرچه در این راه بیشتر پیش بروید و بیشتر تمرین کنید، تغییر دادن باورتان راحت‌تر می‌شود.
همکاران متخصص روانشناس و درمانگران REBT در کلینیک انستیتو رفتار پاسخگوی نیاز شما هستند. برای تسریع در بهره‌مندی از کمک‌های حرفه‌ای متخصصان در جهت غلبه بر وابستگی می‌توانید بر روی نوبت‌دهی آنلاین کلیک کنید. همچنین می‌توانید با شماره‌های تماس دفتر مرکز آموزشی و درمانی انستیتو رفتار تماس بگیرید.
👏بسیار عالی و کاربردی برای همه ی جنبه های زندگی🙏. تغییر باور و عمل کردن به آن .
که کار آسانی هم نیست اما نتایج بسیار عمیقی در پی دارد.
ممنون از شما
خانم دکتر دریای لعل عزیز
ایشون چنان حس خوب در من ایجاد کردند که واقعا از همیجا دوباره تشکر میکنم بودن ایشون نعمتی هست واقعا .بی نهایت سپاسگزارم .