آشنایی با اسکیزوفرنی - علت و راه های درمان
اسکیزوفرنی یک بیماری مزمن سلامت روان است که بر افکار، احساسات و رفتارهای فرد تأثیر میگذارد. این بیماری با علائمی مانند هذیان و توهم مشخص می شود. در این مقاله از مجلهی «رفتار» در کنار با باشید تا با این اختلال بیشتر آشنا شویم.
در این مقاله میخوانید:
- اسکیزوفرنی چیست؟
- علائم اسکیزوفرنی
- علل اسکیزوفرنی
- تشخیص اسکیزوفرنی
- درمان اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی چیست؟
یک اختلال مداوم و عود کننده که مشخصات روان پریشانه دارد. هر کسی ممکن است به اسکیزوفرنی مبتلا شود. بروز این اختلال اغلب بهصورت تدریجی و در اواخر نوجوانی و در اوایل 30 سالگی فرد ایجاد میشود. اعتقاد بر این است که اسکیزوفرنی حدود 1 درصد از مردم را تحت تأثیر قرار میدهد. همچنین احتمال ابتلای مردان به این اختلال، بیشتر از زنان است.
مدیریت اسکیزوفرنی مستلزم درمان مداوم است، بنابراین مهم است که گزینههای خود را بدانید و چگونه به خود یا شخص دیگری که با این بیماری زندگی میکند کمک کنید.درمانگران تخصصی کلینیک «رفتار» با ارائهی علمیترین مشاورهها، به منظور راهنمایی بهتر، در کنار شما عزیزان هستند.
علائم اسکیزوفرنی
برخی از علائم اسکیزوفرنی را میتوان آسان تر تشخیص داد، زیرا آنها کاملاً متمایز از رفتار یک فرد معمولی هستند. این علائم اغلب به دو صورت مثبت یا منفی طبقهبندی میشوند. اغلب علائم مثبت را به آن دسته از رفتارهایی میگویند که به قبلیها اضافه میگردند و علائم منفی، مختص رفتارهایی که از مجموعه رفتارهای یک فرد حذف میگردند. به عنوان مثال، علائم مثبت اغلب شامل توهم یا هذیان است علائمی که همه آنها را تجربه نمیکنند. علائم منفی احساسات، رفتارها و تواناییهای رایج مانند تجربه کمبود احساسات است که مختل میگردد. بر اساس DSM-5، برای تشخیص اسکیزوفرنی یک فرد باید 2 یا بیشتر از علائم زیر را در اکثر مواقع یعنی حداقل به مدت یک ماه تجربه کند:
1- توهمات
2- هذیان
3- گفتار نامنسجمی که به سرعت از موضوعی به موضوع دیگر تغییر میکند
4- رفتارهای به شدت آشفته مانند مشکلات مربوط به عملکرد حرکتی یا آشفتگی غیرقابل توضیح یا سرگیجه یا کاتاتونی
5- علائم منفی (مثلاً نشستن بدون علاقه به رفتن به سر کار، مدرسه یا درگیر شدن در هر فعالیتی)
حداقل یکی از سه علامت اول (هذیان، توهم و گفتار نامنظم) باید وجود داشته باشد.
این علائم باید به طور قابل توجهی بر یک یا چند زمینه اصلی در زندگی شما تأثیر بگذارد – مانند کار، روابط، یا به طور کلی مراقبت از خود. همچنین باید علائم باید به صورت مداوم در طول 6 ماه که حداقل 1 ماه آن نشان دهندهی علائم فعال است، وجود داشته باشد.
هذیان
هذیانها باورهای ثابتی هستند که تغییر نمیکنند، حتی وقتی شواهدی به شما داده شود که باورها بر اساس واقعیت نیستند. افراد میتوانند هذیانهای مختلفی داشته باشند مانند:
آزار و اذیت (مثلا؛ مردم به من آسیب میزنند)
ارجاعی (مثلا؛ مردم برای من سیگنالهای مخفی میفرستند)
بزرگ (مثلا؛ من ثروتمند و مشهور و در سراسر جهان شناختهشده هستم)
Erotomanic (مثلا؛ من می دانم که آن شخص عاشق من است)
نهیلیستی (مثلا؛ پایان جهان در راه است!)
سوماتیک (مثلا؛ کبد من میتواند هر سمی را به ماده ای بی ضرر تبدیل کند)
توهمات
توهمات شامل ادراکات «غیر واقعی» یا تجربه چیزی است که دیگران آن را ندارند – مانند دیدن چیزی که واقعاً وجود ندارد. توهمات میتوانند بر هر یک از حواس شما تأثیر بگذارند، اما اغلب به صورت توهم شنوایی، مانند شنیدن صداهایی که وجود ندارند، رخ میدهند.
علل اسکیزوفرنی
مانند بسیاری از شرایط سلامت روان، علل اسکیزوفرنی پیچیده و چندوجهی هستند. با اینکه علل این اختلال به طور کامل شناخته نشده است، عوامل ژنتیکی، بیولوژیکی و رشد ممکن است تاثیر گذار باشند.
تحقیقات قبلی نشان داده است که ناهنجاریها در ساختارهای مغزی یکی از دلایل اصلی این اختلال است. عدم تعادل مواد شیمیایی در مغز نیز به عنوان مسئول برخی از علائم اسکیزوفرنی تصور میشوند. یک مطالعه جدیدتر در سال 2020 نشان داد که سطوح پایینتری از پروتئین موجود در اتصالات بین نورونها در اسکن مغز افراد مبتلا به اسکیزوفرنی وجود دارد که بر مناطقی از مغز که در برنامهریزی نقش دارند تأثیرگذار است.
افراد با سابقه خانوادگی اسکیزوفرنی در معرض ابتلای بیشتری به این بیماری هستند و تحقیقات نشان داده است که ژنتیک نقش مهمی در ایجاد اسکیزوفرنی دارد. یکی از مهمترین اصلهای برای جلوگیری از پیشرفت اختلالات روانی، اقدام به موقع و زود هنگام آن است. به همین منظور، متخصصان گروه رفتار، با ارائهی اصولیترین مشاورهها، بهترین گزینهها را میدهند. برای دریافت وقت مشاوره، کلیک کنید.
خواندن مقاله آشنایی با افسردگی پس از زایمان اطلاعات مفیدی به شما می دهد
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.