فلج خواب یا بختک

فلج خواب زمانی است که شما از حالت خواب به حالت بیداری می‌روید، اما نمی توانید عضلات خود را حرکت دهید. این حالت با اینکه می‌تواند ترسناک باشد، اما فقط برای مدت کوتاهی دوام می‌آورد و هیچ آسیبی ایجاد نمی‌کند.

در طول یک دوره فلج خواب، ممکن است فرد دچار توهم شده و حضور فردی را در اتاق خود حس کند. فلج خواب می‌تواند ناشی از الگوهای خواب نامنظم یا نداشتن خواب کافی باشد. این اختلال معمولاً نیازی به درمان ندارد، اما با حفظ عادت خواب سالم می‌توان از بروز اپیزود‌های آن پیشگیری کرد.

فلج خواب، معمولا در مرحله‌ی خواب REM اتفاق می‌افتد. در طول خواب غیر REM، افزایش تون پاراسمپاتیک و کاهش تون سمپاتیک وجود دارد، در حالی که در خواب REM فازی، تون سمپاتیک افزایش می‌یابد و از حرکت اعضای بدن در پاسخ به خواب جلوگیری می‌کند و ماهیچه‌های بدن به طور موقت فلج می‌شوند. اگر فرد در این حالت به بیداری دست یابد، بین ادراک و کنترل حرکتی که مشخصه فلج خواب است، تفکیک ایجاد می‌کند.

شیوع فلج خواب در کل جمعیت حدود 7.6 درصد برآورد شده است. مردان این عارضه را با فراوانی کمی کمتر از زنان تجربه می‌کنند. فلج خواب می‌تواند در هر سنی شروع شود، اما علائم اولیه می‌تواند در دوران کودکی، نوجوانی یا بزرگسالی ظاهر شود. باید به این نکته اشاره کرد که پس از شروع در سال‌های نوجوانی، اپیزود‌های فلج خواب، در دهه‌های بعد می‌توانند بیشتر رخ دهند. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد شیوع فلج خواب در جمعیت‌های غیرسفید پوست بیشتر است.

بیمارانی که فلج خواب را تجربه می‌کنند، گزارش می‌دهند که این دوره‌ها قبل از خواب، پس از بیدار شدن و در هر دو زمان رخ می‌دهند. اغلب بیماران همچنین برخی از رویدادهای استرس زا، تغییرات برنامه زندگی و کار، یا تجربه احساسی قبل از این دوره را گزارش می‌کنند.

درست است که فلج خواب به خودی خود یک پدیده خوش‌خیم است، سطوح ترس شدید مرتبط با آن ممکن است منجر به اختلالات اضطرابی در برخی از بیماران شود. همچنین ممکن است باعث کیفیت پایین خواب شود که به نوبه خود یک عامل خطر برای فلج خواب است.